WEST-TURKIJE REISROUTE
& BEZIENSWAARDIGHEDEN
West-Turkije reisroute & bezienswaardigheden
Turkije: een immens land met zoveel om te ontdekken
Turkije is een eigenzinnig land. Het grenst aan de Balkan, de Zwarte Zee, de Middellandse Zee, het Midden-Oosten én de Kaukasus. Hierdoor past het nergens echt bij en is het echt een regio op zichzelf. Het land is rijk aan allerlei overblijfselen uit haar multiculturele verleden toen verschillende volkeren en rijken zich in het land vestigden. Met de val van het Ottomaanse Rijk en de oprichting van de Republiek Turkije, ontstond het enorme land zoals we het vandaag de dag kennen. Een vaderlandslievender volk dan de Turken kun je haast niet vinden.
Turkije is eigenlijk veel te groot om in één keer te verkennen, behalve als je er minstens twee maanden voor uittrekt. Daarom wij voor onze eerste Turkije-reis gekozen voor misschien wel het mooiste en meest diverse deel, namelijk het zuidwesten, ook wel bekend als de Turkse Rivièra.
Dit gebied bestaat officieel uit twee regio’s, genoemd naar de zeeën waar ze aan grenzen: de Egeïsche en de Middellandse. Hier kun je dramatische kustlijnen, oude steden en sfeervolle kleine kustplaatsjes verwachten. We beloven je hierna zeker nog meer van Turkije wil zien.
In deze reisgids voor delen we onze fantastische 3-weekse reisroute voor West-Turkije!
Aanbevolen reisroute
De reisroute duurt ongeveer 3 weken. Zowel Antalya als Izmir zijn handige start- en/of eindpunten vanwege de ligging en de grote vliegvelden die je er vindt. De reistijd tussen de plekken is steeds vrij kort zodat je elke dag genoeg kan zien en doen.
Een logische combinatie en volgorden van bestemmingen ziet er als volgt uit:
Antalya (begin en eind)
Er zijn allerlei manieren om de route uit te breiden indien je langer door Turkije wil reizen. Aan het einde van de gids geven we meer informatie over mogelijke uitbreidingen. Ook geven we je wat praktische informatie over reizen door Turkije.
De route in het kort
Wij begrijpen als geen ander dat wanneer je aan het oriënteren bent op een reis je vooral behoefte hebt aan een beknopt overzicht van bestemmingen en hun hoogtepunten. Daarom delen we hier in het kort wat je kan verwachten van deze reisroute, inclusief tijdsinschatting. Dat laatste is gebaseerd op hoe lang het ons heeft gekost om plekken (goed) te zien. Dit is een redelijk hoog tempo met volle dagen dus trek meer tijd uit als je bijvoorbeeld tussendoor langer wil relaxen. Het fijne aan Turkije is dat er (in ieder geval buiten het hoogseizoen) genoeg hotelaanbod is en je steeds last minute je overnachting kan boeken als je maximale flexibiliteit wil.
Antalya (2 à 3 dagen)
Struin door het prachtige oude centrum met haar oude stenen huizen met houten accenten en veel bloemen, plof neer bij een barretje om de sfeer optimaal te ervaren
Geniet van de zonsondergang bij de haven en wandel door het stadspark langs de indrukwekkende rotskust met uitzicht op de prachtige bergen
Bezoek de Düdenwatervallen, een prachtige en rustige plek net buiten het drukke centrum
Phaselis, Çirali, Adrasan & Gelidonya (2 à 3 dagen)
Bezoek de overblijfselen van de Lycische stad Phaselis wat prachtig gelegen is op een schiereiland
Ga een hapje eten en overnacht in een bungalow in het hippie-achtige kustplaatsje Çirali
Ga op een zeer betaalbare boottocht vanaf Adrasan om te zwemmen in de meest idyllische baaitjes
Trotseer de uitdagende wandelroute genaamd de ‘Lycian Way’ vanaf Adrasan voor het allermooiste stuk Middelandse Zee-kust van Turkije of kies voor de kortere route vanaf Karaöz naar de Gelidonya vuurtoren en geniet van prachtige vergezichten
Myra, Kaş & Kastellorizo (3 dagen)
Bezoek de indrukwekkende graftombes en amfitheater van Myra
Overnacht en struin rond in het allergezelligste plaatsje van West-Turkije: Kaş
Pak vanaf Kaş de boot naar het schilderachtige Griekse eiland Kastellorizo
Xanthos, Letoon & Patara (1 à 2 dagen)
Bezoek de naast elkaar liggende Lycische steden Xanthos en Letoon, die bekroond zijn met een Unesco-status vanwege hun historische relevantie
Mocht je vrezen voor archeologie-moeheid (er zijn nog veel meer oude steden om te zien), skip deze plekken en neem een kijkje bij de indrukwekkende zandduinen van Patara
Saklikent & Tlos (1 dag)
Wandel op eigen houtje tussen de enorm hoge rotswanden van de Saklikentkloof
Bezoek één van de mooiste Lycische steden genaamd Tlos, niet alleen de stad zelf maar ook de omgeving is echt filmisch mooi
Kabak & Kayaköy (2 dagen)
Boek een bungalow in de afgelegen Kabak baai, ver weg van het over-toeristische Ölüdeniz en Fethiye en kom even helemaal tot rust op deze waanzinnig mooie plek
Bezoek het spookdorp Kayaköy als je belangstelling hebt voor ‘dark tourism’ want het verhaal en aanzicht van deze plek is zeer tragisch
Izmir (1 à 2 dagen)
Ontdek het echte Turkse stadsleven in de 3e grootste maar totaal niet toeristische stad van Turkije
Vind de mooiste en meest betaalbare spullen in de enorme bazaar
Geniet van echt lekkere koffie en gezellige barretjes tussen de vele studenten
Aphrodisias, Pamukkale-Hierapolis & het Saldameer (2 dagen)
Bezoek de oude Grieks-Romeinse stad Aphrodisias die door haar meer afgelegen locatie ontzettend goed bewaard gebleven en totaal niet toeristisch is, het is dan ook een fantastisch alternatief voor Ephesus
Overweeg een bezoek aan de bijzondere travertijnen (kalkstenen plateaus) van Pamukkale en de nabijgelegen Grieks-Romeinse stad Hierapolis (Pamukkale is alleen lang niet zo indrukwekkend meer en ook hier is de entreeprijs recent flink gestegen)
Neem op de terugweg naar Antalya een kijkje bij het indrukwekkende kratermeer van Salda met haar helderblauwe water en witte stranden
Dalyan (1 dag)
Maak een prachtige boottocht door de delta van Dalyan, langs de meest indrukwekkende uit de bergwand gehakte graftombes in het land
Luier aan het einde van de boottocht op het mooie Iztuzustrand, ook wel Turtle Beach genoemd vanwege de schildpadden die hier hun eieren leggen
Şirince & Ephesus (2 dagen)
Ontdek het verscholen en schilderachtige oud-Griekse stadje Şirince en slaap in één van de oude karakteristieke huizen
Breng een bezoek aan de indrukwekkende Grieks-Romeinse stad Ephesus (de entreekosten zijn sinds kort echter wel bizar gestegen dus als je niet zo’n verzamelgek bent als wij dan zouden wij voor één van de vele alternatieven kiezen)
Hopelijk heb je nu een goed idee van een reis door dit deel van Turkije. Hierna behandelen we alle bestemmingen en wat er precies te zien en doen is uitgebreid zodat je goed kan bepalen waar je wel en niet heen zou willen. Inspiratie staat in onze gidsen centraal dus als je praktische vragen hebt die onbeantwoord zijn, schroom dan niet ons een berichtje te sturen via instagram!
Antalya
Antalya is de hoofdstad van de Middellandse Zee-regio van Turkije. Waar veel mensen Antalya uitkiezen als strandvakantie vanwege de prachtige langgerekte stranden waren wij juist zeer gecharmeerd door het oude centrum van Antalya genaamd Kaleiçi. Je vindt hier allerlei leuke straatjes met charmante oude stenen gebouwen met houten accenten en prachtige begroeiing. Met name aan het einde van de dag, wanneer de zon bijna ondergaat, valt er prachtig licht in de kleine straten. Als je goed zoekt kun je tussen de toeristische winkels en restaurants ook zeker wat pareltjes vinden waar je optimaal van de knusse sfeer kan genieten.
Er zijn twee hoofdroutes die leuk zijn om door het oude centrum te lopen. Als eerst kun je vanaf de oude poort van Hadrianus helemaal doorlopen naar de toren van Hidrik en het nabijgelegen Karaalioglu Park. Hier heb je echt een waanzinnig uitzicht over de bergen en de stad die heel bijzonder gelegen is, namelijk een aantal meters hoog boven de zee op de rotsen. Het oude centrum met de haven is dan ook het enige deel wat afloopt richting de zee waardoor het mooi gelaagd is. Vervolgens kun je naar de haven lopen. Vanaf hier heb je wederom een prachtig uitzicht op de bergen en het kleine maar fotogenieke Mermerlistrand. Vervolgens kan je de panoramische lift pakken en vanaf het Recep Bilgin Park of het Tophane Park de oude stad van bovenaf bewonderen.
Ook aan de randen van de stad is genoeg te beleven. Zoals we al eerder zeiden is Antalya heel bijzonder gelegen op een hoge rotskust. Het is dan ook één van de weinige plekken ter wereld waar een rivier als waterval uitmondt in de zee. Deze plek wordt aangeduidt als de lagere Dudenwatervallen. Wij hebben alleen (per bus) de hogere Dudenwatervallen bezocht. Deze maken onderdeel uit van een park ten noorden van de stad en een entree kost maar een paar euro. Met name de hoofdwaterval is echt heel mooi. Ook kan je hier heel relaxed aan het water een hapje eten. Mocht je behoefte hebben aan strand dan zijn Lara of het Konyaalti strand de 'places to be'. Met name de laatste is favoriet en ook het makkelijkst te bereiken vanaf het centrum.
Een andere mooie route om het oude centrum te verkennen start vanaf de oude Klokkentoren. De nabijgelegen Tekeli Mehmet Pasa Moskee maakt dit een heel fotogeniek stukje Antalya. Loop ook even langs de bijzondere Yivliminare Moskee die dateert uit de 13e eeuw. We kunnen het ook zeker aanbevelen om in het oude centrum te verblijven. Het is een heel bijzondere ervaring om in één van de oude en mooie panden te slapen en het is niet per sé duurder dan in het minder sfeervolle moderne deel van de stad.
Tot slot zijn er ook nog een aantal plekken binnen twee uur rij-afstand van Antalya die je kan overwegen om te bezoeken. Zo heb je de oude Grieks-Romeinse steden van Pergamom, Termessos en Sagalassos, het bijzonder intacte amfitheater van Aspendos waar je ook nog steeds voorstellingen bij kan wonen en de immense Köprülü en Tazi kloof waar je kan raften en wandelen.
Goed om te weten: in al het openbaar vervoer in Antalya kan je gewoon met je pinpas of creditcard inchecken, een ritje kost ongeveer een euro. Ook heel fijn is dat er een zeer betrouwbare tramverbinding is vanaf het vliegveld naar het centrum.
Phaselis, Çirali, Adrasan & Gelidonya
De reistijd van Antalya is +/- 1 uur en vervolgens steeds een klein half uur naar de volgende plek
Phaselis
Vanaf Antalya is het een uur rijden naar de oude Lycische stad van Phaselis. Lycië was een beschaving die in het gebied tussen Fethiye en Antalya bestond vanaf ongeveer 1400 voor Christus. Nadat het tot zo’n 550 voor Christus onafhankelijk was, werd het opeenvolgend veroverd door de Perzen, de Grieken, de Romeinen en de Byzantijnen. Toch bleef het al die tijd een behoorlijk zelfstandige cultuur en beschaving totdat het uiteindelijk in handen kwam van het Ottomaanse Rijk. Nu zijn er alleen nog de ruïnes van deze beschaving zichtbaar.
Phaselis is één van onze favoriete oude steden omdat er nog zoveel van te zien is en het echt prachtig ligt op een klein schiereiland. Een entreeticket kost je ongeveer 13 euro per persoon. Met name het theater van Phaselis is ons bij gebleven vanwege het waanzinnige uitzicht op de Olymposberg. Spektakel in die tijd was duidelijk een combinatie van hetgeen wat op en achter het podium plaatsvond. Het entreeticket geeft je ook toegang tot het mooie strand van Phaselis.
Çirali
Iets verderop vind je het hippie-achtige kustplaatsje Çirali. Hier kan je even stoppen om wat te eten of als het al later op de dag is voor een overnachting. Je vindt hier namelijk een hele hoop knusse en betaalbare bungalows. Zo loop je ook makkelijk naar het strand voor zonsondergang. Mocht je nog tijd en zin hebben voor een bezoek aan een andere oude stad dan vindt je iets verderop ook de oude stad van Olympos. Hier kan je heen lopen vanaf Çirali, wat handig is omdat je anders helemaal om de berg heen moet rijden naar de hoofdingang.
Adrasan & Gelidonya
Adrasan is een klein kustplaatsje en nog een stuk rustiger dan Çirali. Toch vind je langs de boulevard nog best een aantal knusse restaurantjes en barretjes. Het dorpje lijkt verder niet echt bruisend te zijn maar het is wel de ideale uitvalsbasis voor als je de Lycian Way wil bewandelen. Dit is een langeafstandswandelroute van ongeveer 540 kilometer langs de zuidwestkust van Turkije en volgt zoals de naam al aanduidt de oude paden van de Lyciërs. Deze wandeling wordt steeds populairder vanwege de spectaculaire uitzichten op de Middellandse Zee, indrukwekkende ruïnes, afgelegen bergdorpjes, wilderige bossen en rotsachtige kliffen.
De Lycian Way kan echter ook behoorlijk pittig zijn. Zo is het stuk vanaf Adrasan naar de Gelidonya vuurtoren zowel naar verluid het mooiste maar ook het meest uitdagende. Je bent zeker een dag onderweg om naar het volgende plaatsje te komen. Mocht je niet zo’n geoefende wandelaar zijn, dan kun je er ook voor kiezen alleen van Karaöz naar de Gelidonya vuurtoren te wandelen, dit kost je maar twee uur in totaal indien je met je auto helemaal tot aan het begin van de route rijdt. De weg ernaartoe is erg hobbelig maar het bespaart wel een hoop tijd en energie. Het pad loopt prachtig door het naaldbos en langs de indrukwekkende kust. Als je bij de vuurtoren bent aangekomen nog een stukje de berg oploopt dan wordt je beloont met een waanzinnig mooi uitzicht.
Adrasan is ook de ideale uitvalsbasis voor een boottocht om zo vanaf het water de prachtige kust en baaien te bekijken. Een dagtour inclusief lunch heb je al vanaf 20 euro per persoon. Dit is de beste prijs-kwaliteit verhouding die wij hebben gezien, waarschijnlijk omdat het hier wat minder toeristisch is. Als een dag chillen op een boot jouw ding is dan is Adrasan echt de plek om dit te doen!
Myra, Kaş & Kastellorizo
De reistijd van Van Gelidonya naar Myra is een uur en een kwartier. Vervolgens is het nog 40 minuten naar Kaş. De veerboot naar Kastellorizo doet er een half uur over (meer informatie verderop).
Myra
Myra is een historische Lycische stad aan de rand van een zeer ruraal gebied. De route hiernaartoe is best apart, dwars door de kassen. Wij vroegen ons even af waar we beland waren maar werden uiteindelijk beloond met een archeologisch hoogtepunt. Deze oude stad staat bekend om haar imposante rotsgraven en immense amfitheater. Aan het einde van de dag heb je hier echt een prachtige lichtinval. Myra staat ook bekend als de thuisbasis van de bisschop Sint Nicolaas die wordt beschouwd als inspiratiebron voor de kerstman en natuurlijk onze eigen Sinterklaas.
Een bezoek kost zo’n 13 euro, wat vrij veel is aangezien je binnen een uur weer buiten kan staan. Desondanks vonden wij het wel bijzonder genoeg voor een bezoek. Mocht je echter minder archeologische plekken willen bezoeken dan wij hebben gedaan, dan zijn de grotstombes van Dalyan (die je tevens gratis kan zien) later op deze route een fantastisch alternatief.
Kaş
Kaş is qua gezellige dorpjes echt het absolute hoogtepunt van deze reis. Overdag is het er nog vrij kalm en kan je net als de vele andere amateurfotografen proberen een mooie shot te maken van de zeer fotogenieke straatjes met houten balkonnetjes en kleurrijke begroeiingen. In de avond komt het echt tot leven en barst het van de gezelligheid. Waar wij vooral witte TL-buizen hadden verwacht in Turkije, was het hier een waar feest van sfeerverlichting. Er zijn zoveel goede en sfeervolle restaurantjes dat je er makkelijk keuzestress van kan krijgen.
In principe heb je Kaş binnen een paar uur al wel uitgespeeld, maar vanwege de gezelligheid kiezen veel mensen ervoor om hier wat langer te verblijven en vanuit hier de omgeving te verkennen. Zo is een populaire activiteit om per boot de gezonken Lycische stad bij het Kekova-eiland te bezoeken of de vele pittoreske baaien en stranden af te gaan. Het leek ons wat overhyped dus wij hebben dit overgeslagen. Wij denken dat je bij Adrasan dan meer waar voor je geld hebt. Wel een echte must-do in onze ogen is een bezoek aan het Griekse eiland Kastellorizo, waar je hieronder meer over leest. We raden je aan om in Kaş in het super hippe Luff Boutique Hotel te verblijven.
Kastellorizo
Het had zo het filmdecor van Mamma Mia kunnen zijn maar het deed ons ook aan een kruizing van Curaçao en Griekenland denken. Het Griekse eiland Kastellorizo dat vlak voor de kust van Kaş ligt, is onderwerp geweest van vele ruzies tussen Turkije en Griekeland. Waar de Turken maar al te graag dit eiland zouden willen hebben, is het toch echt op en top Grieks. Zo Grieks zelfs dat je je bijna af kan vragen of het wel echt is of een door de Griekse overheid gefinancierde facade... Toch hebben wij het als zeer authentiek ervaren en zelfs als één van de hoogtepunten van onze reis!
Meer dan een aantal uur heb je niet nodig om Kastellorizo te verkennen. Er zijn twee ferries (Meis Express en Meis ferrylines) die beide tussen 9 en 10 vertrekken en tussen 15 en 16 weer teruggaan. Een retourticket kost zo’n 35 euro. Zodra je door de douane aan beide kanten bent gestempeld, kom je direct aan in de pittoreske haven van het eiland. Hier zullen enthousiaste kapiteins je proberen een boottochtje te verkopen rond het eiland en specifiek naar de Blue Cave. Wij hadden meer interesse in het verkennen van het eiland door er gewoon rond te lopen, dus we kunnen je niet op basis van onze ervaring vertellen of dat de moeite waard is.
Wel kunnen we aanraden om neer te ploffen bij een cafeetje naast het water. Zo kan je het kleurrijke aanzicht goed in je opnemen en genieten van een echte Griekse café frappé. Struin vervolgens door de kleine straatjes en beklim de zogenaamde 400 steps naar de top van het eiland. Je komt er weinig anderen tegen en ziet zo iets meer van het steppe-achtige landschap van de rest van het eiland. Ook heb je uiteraard het meest waanzinnige uitzicht van iedereen op de helderblauwe baaien en het kleurrijke centrum.
Op de rest van het eiland is weinig te zien, dus je kan je na deze fysieke inspanning gelijk begeven naar een super authentiek Grieks restaurant genaamd Ta Platania. Ook dit vonden wij een filmische plek en blijkbaar zijn we niet de enigen want het was daadwerkelijk onderdeel van de jaren-90 film Mediterraneo. Hier zijn ze zelf nog steeds erg trots op. Geef ze eens ongelijk!
Xanthos, Letoon & Patara
De reistijd van Kaş naar de bij elkaar gelegen plekken Xanthos, Letoon & Patara is +/- 1 uur
Xanthos & Letoon
Xanthos en Letoon zijn twee oude Lycische steden met de Unesco-status. Dat is extra bijzonder aangezien Turkije maar 21 Unesco sites heeft. De reden dat Xanthos en Letoon de Unesco-status hebben gekregen is omdat ze het centrum van het Lycische rijk uitmaakten en omdat hier zoveel geschreven tekst is teruggevonden dat ze van groot belang zijn geweest voor het ontcijferen van de Lycische taal. Dat laatste was vooral ‘makkelijk’ doordat veel teksten in meerdere oude talen zijn opgeschreven.
We hadden van te voren wel gemengde ervaringen gelezen over deze plekken. Britse hobby-archeologen hebben het namelijk niet kunnen laten om ook hier een hoop weg te roven. De meest bijzondere bezienswaardigheden van deze plaatsen zijn dus niet meer hier te zien, maar in het befaamde British Museum. Wij kunnen stiekem niet wachten totdat alle de vloedgolf aan teruggaven van dit museum gaat beginnen want dan kun je eindelijk al deze historische stukken zien op de plek waar ze thuis horen!
Door het gebrek aan de belangrijkste artefacten was het bezoek wel ietwat ‘underwhelming’ aangezien de steden zelf niet overweldigend groot of in tact zijn. Toch is het zeker een leuk bezoek als je van archeologie houdt. Beide plekken kosten ook slechts 3 euro om te bezoeken.
Patara
Patara staat bekend om haar gelijknamige immense strand en grote oude Lycische stad. Om het strand te kunnen bereiken moet je door deze oude stad heen, wat je zo’n 15 euro kost. Wij hadden onze dosis archeologie wel gehad en besloten dit niet te doen. Een bezoek aan de oude stad van Patara is vanwege de ‘twee vliegen in één klap’ wel een goed alternatief voor Xantos & Letoon, al hebben ze naar onze smaak iets te enthousiast gerestaureerd hier.
Een tip om het strand gratis en voor niets en eigenlijk vanaf een nog indrukwekkendere plek te kunnen bezichtigen is door naar de duinen (Patara Kum Tepeleri op google maps) te rijden. De weg er naartoe is erg hobbelig, maar zo kom je wel op een prachtige plek! Vooral met zonsondergang of vroeg in de ochtend is het heerlijk om hier van het waanzinnige uitzicht te genieten. Het kleine nabijgelegen dorpje Gelemiş heeft een aantal gezellige restaurantjes en betaalbare hotels en vormt dus een goede uitvalsbasis hiervoor.
Saklikent & Tlos
De reistijd van Patara naar Saklikent is +/- 45 minuten, vervolgens maar 20 minuten naar Tlos
Saklikent
De Saklıkentkloof is één van de langste en diepste kloven van Turkije, met een lengte van ongeveer 18 kilometer en wanden tot 300 meter hoog. De kloof is ontstaan door het uitslijten van kalkstenen rotsen door stromend smeltwater. Saklikent betekent "verborgen stad" in het Turks, wat naar verluid verwijst naar de smalle, bijna mysterieuze doorgangen en de afgelegen ligging. Wij konden dit eerlijk gezegd niet helemaal eraan af zien, maar misschien zijn we daarvoor niet diep genoeg in de kloof gegaan.
Het is een zeer populaire plek om te bezoeken waardoor wij even hebben getwijfeld of we er wel genoeg zin in hadden. Gelukkig gaan de meeste bezoekers maar een heel klein stuk de kloof in en kun je daarna rustig op eigen houtje de kloof bewandelen. De eerste +/- 2 kilometer kun je zelf doen, daarna wordt het geadviseerd om een gids bij je te hebben omdat de kloof dan steeds nauwer en ruiger wordt. Wij zijn op gegeven moment dan ook omgekeerd.
Toen wij er waren stond het water heel erg laag. Wij hebben onze spullen daarom gewoon in plastic tas gewikkeld en in een rugzak gedragen en voor een euro plastic waterschoentjes gehuurd bij één van de vele kraampjes op weg naar de kloof. Alleen het eerste stuk van de kloof is even doorbijten omdat daar een veel koudere stroom water op uitkomt. Daarna is het erg makkelijk en ook prima geschikt voor kinderen. Saklıkent is ook een populaire plek voor meer avontuurlijke activiteiten als canyoning en rafting.
Tlos
Dichtbij de kloof vind je één van onze favoriete archeologische plekken: de oude Lycische stad Tlos. Als je naar de kloof gaat dan zouden we zeker aanbevelen om ook naar Tlos te gaan. Het kost maar 3 euro en is echt een super indrukwekkende plek, zowel vanwege de staat als de prachtige ligging tussen de bergen. Je vindt er onder andere rotsgraven, een amfitheater, een stadion en Romeinse baden. De bogen van het badhuis zijn nog zo in tact dat je helemaal kan inbeelden hoe je hier zou dagdromen tijdens een heerlijk ‘wellnessdagje’. Daarnaast is het er helemaal niet druk, wat een bezoek extra leuk maakt.
Kabak & Kayaköy
De reistijd van Tlos naar Kabak is ongeveer 1,5 uur. Je kan zowel de route dwars door de bergen nemen als om de berg heen en langs de kust rijden(wij deden dat laatste). Van Kabak naar Kayaköy is een klein uur.
Kabak
Vanaf Kabak begeef je je officieel in de Egeïsche Zee-regio van Turkije. Ook dit schijnt een prachtig stuk van de Lycian Way te zijn. Wij kwamen hier echter vooral om even te relaxen na ons vrij hoge reistempo. We hadden bij het boeken van onze bungalow nog niet helemaal door hoe afgelegen deze plek was, verwijderd van de zeer toeristische plaatsen Ölüdeniz en Fethiye. Wij waren uiteindelijk super blij dat we hier terecht waren gekomen want het was echt een soort hemel op aarde, al helemaal in contrast met het massatoerisme (van met name zonaanbiddende Britten) in de hiervoor genoemde plaatsen.
Je vindt meerdere waanzinnige accommodaties in Kabak voor zeer uiteenlopende prijzen. Wij verbleven bij Goat Bungalow, wat echt een heel goede middenoptie is. Op slechts 5 minuten loopafstand vind je het Kabak Misafir Evi restaurant waar je echt moet eten. De prijzen zijn zeer schappelijk, de familie die het restaurant runt is mega aardig en het uitzicht is onvoorstelbaar mooi. Kortom, een rustmoment in de baai van Kabak kunnen wij zeker aanraden!
Mocht je toch nieuwsgierig zijn naar wat hier nog meer te doen is dan kunnen wij nog een bezoekje aan de Babadağberg en Blue Lagoon (in het Turks Mavi Lagün) suggereren. De Blue Lagoon kun je gratis bezoeken als je bij één van de beach clubs parkeert aan de noordkant. Voor het nabijgelegen strand van Ölüdeniz moet je namelijk hoge parkeerkosten of zelfs voetgangersentreegeld betalen (bizar!). De Babadağberg staat bekend om het paragliden over de prachtige baai van Ölüdeniz. Mocht je het geld ervoor over hebben (vanaf 150 euro p.p.) dan zal dit zeker een bijzondere ervaring zijn. Je kan de berg ook met je auto trotseren. Beide kunnen we aanbevelen om pas last-minute te besluiten want als het geen helder weer is is het uiteraard niet de moeite waard.
Kayaköy
Verscholen in de heuvels, weg van de toeristische oorden, ligt een bijzondere en mysterieuze plek genaamd Kayaköy. Om het verhaal achter deze verlaten Grieks nederzetting te begrijpen, moeten we een stap terug doen in de complexe en gevoelige geschiedenis van de regio.
Het huidige Turkije maakte eeuwenlang deel uit van het multiculturele Ottomaanse Rijk, waarin verschillende religieuze en etnische groepen samenleefden. Aan het begin van de 20e eeuw, toen het rijk verzwakte, groeide echter de angst dat christelijke minderheden, zoals de Grieken, zich zouden afkeren van de Ottomaanse staat. Dit werd verder aangewakkeerd doordat nationalistische bewegingen in kracht toenamen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog en de daaropvolgende Grieks-Turkse Oorlog werden veel Grieken gedwongen hun thuisland te verlaten en waren velen slachtoffer van nationalistisch geweld. In 1923 werd een verplichte bevolkingsuitwisseling tussen Turkije en Griekenland afgesproken, met als doel etnische conflicten te verminderen. Bijna alle Grieken vertrokken hierdoor uit Turkije, wat een einde betekende aan de eeuwenoude Griekse gemeenschappen die hier geworteld waren.
In het westen van Turkije kun je nog steeds sporen vinden van oude Griekse nederzettingen. Sommige van deze dorpen zijn in goede staat gebleven omdat ze uiteindelijk door Turkse bewoners zijn overgenomen en gerestaureerd. Hoewel de bouwstijl soms nog een vleugje van het Griekse verleden verraadt, is het Griekse erfgoed en enig spoor van de voorgevallen tragedie vaak verder onzichtbaar.
Kayaköy vormt hierop een uitzonderlijke en intrigerende uitzondering. In tegenstelling tot andere verlaten dorpen zijn hier alleen de kale skeletten van huizen en kerken overgebleven, die als stille getuigen de geschiedenis vertellen. Ooit moet Kayaköy een levendige plek zijn geweest, met smalle straatjes en houten decoraties die de huizen sierden. Maar na het vermoorden en verdrijven van de Grieken, weigerden de nieuwe Turkse bewoners de verlaten huizen te betrekken uit angst voor kwade geesten. Dit leidde uiteindelijk tot het volledige verval van het dorp en is de reden dat Kayaköy nog één van de weinige plaatsen waar je de sporen van deze geschiedenis nog echt kunt zien. Nu is het terecht onderdeel van de lijst met 'dark tourism'-bezienswaardigheden.
Dalyan
De reistijd van Kayaköy naar Dalyan bedraagt ongeveer 1,5 uur
Dalyan is een bijzondere plek vanwege de combinatie van natuurschoon en archeologie. Meest kenmerkend voor deze plaats is het aangezicht van de Lycische rotstombes hoog boven de rivier. Het plaatsje zelf is vrij klein maar wel enigszins sfeervol. Vreemd genoeg zijn er wel bovenmatig veel sportsbars en hamburgerrestaurants te vinden (lees: aanwezigheid van wederom veel Britse toeristen). Desalniettemin kun als je goed zoekt zeker wat goede en leuke plekjes vinden. Zo kun je bij het in een zijstraatjes verstopte Melek Anne café voordelig en zonder poespas wat eten en drinken aan de rivier met echt het allerbeste uitzicht op de rotstombes.
Je hoeft dus niet een boottocht te maken om de rotstombes goed te kunnen zien. Toch raden we dit wel aan omdat het maar 10 euro kost voor een retourtje (de prijzen zijn gereguleerd en dus overal hetzelfde zo lang je de boot onderdeel is van het coöperatief) en je 45 minuten lang door de mooie delta vaart totdat je bij het prachtige Iztuzustrand aankomt. Dit strand staat ook wel bekend als Turtle Beach vanwege de zeeschildpadden die hier hun eieren leggen. Ook wanneer je geen schildpadden spot is een bezoek aan het strand hoe dan ook de moeite waard omdat het er gewoon ontzettend mooi is en niet te druk vanwege de beperkte bereikbaarheid. Je vindt er twee simpele restaurants en je kan zelfs bedjes huren. Neem dus vooral je zwemkleding mee als je even wil chillen. Hierna kan je met dezelfde bootoperator weer terug naar het stadje.
We kunnen ook aanbevelen om vanaf het stadje naar de overkant van de rivier te gaan. Dit kan je te voet of met de auto doen met gebruik van de mini-ferry die je binnen enkele minuten en voor bijna niks naar de overkant brengt. Hier is het een stuk rustiger en tref je de oude stad Kaonos aan waar de grotstombes onderdeel van zijn. Wij hebben het vanwege tijdgebrek niet bezocht, maar je schijnt een prachtig uitzicht te hebben over de delta als je naar de top van de stad wandelt. Je kan ook verder doorrijden naar het hogergelegen Duygu Cafe of één van de restaurantjes bij het dorp Çandir van waar je ook onder het genot van iets lekkers van het prachtige uitzicht kan genieten.
Ondanks dat eigenlijk iedereen vanuit Dalyan direct naar de snelweg rijdt om naar de volgende bestemming te komen kunnen wij het juist aanrijden om de ferry naar de overkant te pakken en via deze route verder te rijden. Dit is namelijk helemaal niet langer rijden en een stuk rustiger en panoramischer. Zo kom je ook langs het enorme Köyceğizmeer. Wij hebben helaas door onze onhandigheid geen foto’s om het te bewijzen, maar neem maar van ons aan dat het een stuk leuker is dan de snelweg!
Şirince & Ephesus
De reistijd van Dalyan naar Şirince is ongeveer 3,5 uur. Ephesus ligt vervolgens slechts op 20 minuten rijden.
Şirince
Şirince is een oud Grieks plaatsje, verscholen in de bergen nabij het zeer bekende Ephesus en de bijbehorende stad Selçuk. Aangezien de laatste niet bijzonder gezellig is, is Şirince ook een goede uitvalsbasis om Ephesus te bezoeken. Şirince heb je binnen een paar uurtjes wel gezien. Vooral de bouwstijl maakt het een bijzondere plaats om te bezoeken. De horizontaal uitgestrekte woningen van wit geschilderd steen en houten kozijnen maakt het een zeer fotogeniek beeld. Wij vonden het vreemdgenoeg erg op het Albanische dorp Berat lijken. Naar wat onderzoek kwamen wij erachter dat de bouwstijl van Şirince een mix van Grieks en Ottomaans is. Aangezien de bouwstijl in Berat ook Ottomaans is, doet dat de overeenkomsten verklaren, ondanks de 1300 kilometer die er tussen ligt...
Het mooie aangezicht van Şirince kun je het beste vanaf de terassen van de vele restaurants en cafés bewonderen. Şirince is behoorlijk toeristisch maar vooral onder de Turken zelf. Overal vind je wijnwinkels en cafés die op authentieke wijze koffie in heet zand klaarmaken, ondanks dat het allebei niet in de omgeving worden verbouwd. Ook de restaurants zijn over het algemeen van een wat mindere prijs-kwaliteit verhouding dan wat wij van de rest van Turkije gewend zijn. Desalniettemin heb je een aantal super leuke en sfeervolle hotels waar je in de karakteristieke oude panden kan overnachten.
Wij verbleven bij het sfeervolle Chez Rumi Butik Otel midden in het centrum waar we een super lekker en uitgebreid ontbijt kregen. We noemen dit hotel ook graag omdat de mensen die hier werken echt het allerliefst waren van onze hele vakantie. We hebben zelfs in de avond gezellig wijn gedronken en gefilosofeerd met de hotelmanager. Zeker een aanrader dus!
Ephesus
Met Ephesus hebben we een haat-liefde verhouding. Het is zo’n beetje het Colosseum van Italië. Iedereen komt hier omdat het de meest bekende Grieks-Romeinse stad is geworden van Turkije. Dit is niet onterecht. Zo was de stad van bijzonder belang in die tijd door haar haven (totdat de zee wegtrok en dit de ondergang van de stad betekende). Ook is het nog steeds van enorme omvang en staan er nog een aantal zeer impressieve bouwwerken en staan er nog zoals het immense amfitheater en een prachtig wanddeel van de bibliotheek van Celcius. Tot slot vind je dichtbij het park de Tempel van Artemis, wat onderdeel uitmaakt van de klassieke zeven wereldwonderen. Net als van de meeste andere klassieke wereldwonderen is hier nog maar heel weinig van te zien, namelijk alleen een weer in elkaar gezette zuil en wat van de fundering. Fun fact: door het eeuwenlange mystieke belang van Ephesus vluchtten veel mensen in 2012 hier naartoe om het einde van de Maya-kalender te doorstaan.
Dat ons bezoek aan Ephesus toch een wrange nasmaak heeft gekregen en we twijfelen om dit als must-see te bestempelen heeft een aantal redenen. Allereerst is recent de kale entreeprijs van 10 euro naar 40 euro verhoogd en dat is echt een bizarre prijs als je het vergelijkt met andere archeologische plekken en activiteiten in Turkije. Daarnaast zijn er bij de restauratie een hele hoop archeologische fouten gemaakt. Wanddelen zijn tot onderdeel gemaakt van de straten. Zuilvoeten zijn tot zuilkoppen gemaakt. Lelijke cementblokken die het marmer aantasten zijn gebruikt om poorten te herbouwen. Het voelt daardoor een beetje als een attractiepark in plaats van een authentieke archeologische bezienswaardigheid. We hopen maar dat ze voor de vele miljoenen euro’s die buitenlandse toeristen in het laatje brengen (want let wel, Turken betalen overal slechts 2 euro!) uiteindelijk wat van de foute reconstructies recht zullen zetten.
Kortom, Ephesus is zeker indrukwekkend en met recht één van de bekendste plekken van Turkije, maar als je geen verzamelgek bent van archeologische plekken dan zijn er super veel goede alternatieven in de regio voor veel minder geld, zoals Aphrodisias, wat we iets verderop zullen bespreken.
Izmir
De reistijd van Şirince/Ephesus naar Izmir is ongeveer 1 uur
Laten we met de deur in huis vallen, Izmir is geen must-visit. Dit zeggen we omdat er maar weinig bezienswaardigheden of spannende activiteiten zijn. Toch vonden wij het zeker leuk om er een dag of twee rond te lopen. Misschien komt het doordat wij hier ons (schoon)broertje en zusje weer even terugzagen die hier studeren. Of komt het doordat Izmir helemaal geen toeristische stad is en je daardoor een inkijkje krijgt in het échte Turkse stadsleven.
Zo vonden wij het super leuk om weer even wat hippe koffietentjes tegen te komen vol met studenten die hier gezellig met elkaar bijeen komen. Ook vonden wij het heel leuk om naar de bazaar te gaan. De bazaren in Izmir zijn dan wel groot en druk, ze zijn ook een stuk relaxter dan in sommige toeristische plaatsen aangezien je hier helemaal niet aangesproken wordt. Zelfs afdingen is hier geen concept. Het eten is hier ook een stuk goedkoper én beter. Wij hebben vooral een bezoek aan de oude Kizlarağasiherberg als een toppunt ervaren. Dit prachtige gebouw uit 1745 functioneert nu als een bazaar. Je vindt er allerlei antiek- en sieradenwinkels met echte kwaliteitsspullen. Op de binnenplaats komen allerlei locals bijeen om onder het genot van een theetje bij te kletsen.
Andere te bezoeken plekken zijn het plein met de Konak Moskee en klokkentoren en de historische stadslift iets verderop. Dat laatste wordt door de inwoners gebruikt om naar het hoger gelegen deel van de stad te komen. De wijken hier deden ons een beetje denken aan Napels en Genua, maar dan wel wat minder sketchy. Onderaan de lift vind je ook een super gezellig straatje met streetart en gezellige barretjes. Kortom, Izmir is zeker een leuke toevoeging aan de route als je op zoekt bent naar een inkijkje in het reilen en zeilen van een echte Turkse stad.
Aphrodisias, Pamukkale-Hierapolis & het Saldameer
De reistijd van Izmir naar Aphrodisias bedraagt 2,5 uur. Vervolgens is het nog iets meer dan een uur naar Pamukkale-Hierapolis. We raden je daarom aan om hier te overnachten en na je bezoek via het Saldameer door te rijden naar Antalya, dit kost je in totaal 3 uur en 45 minuten.
Aphrodisias
Dit deel van de route is eigenlijk het enige stuk dat niet de kust volgt. Vanaf Izmir kan je namelijk goed via het binnenland terugrijden naar Antalya, waar je ook nog langs een aantal bijzondere bezienswaardigheden komt. Een ander archeologisch hoogtepunt van onze reis was dan ook de oude stad Aphrodias. Zoals de naam al laat zien is deze Grieks-Romeinse stad gewijd aan Aphrodite, de Griekse godin van liefde en schoonheid. De stad bloeide vooral in de Romeinse en Byzantijnse tijd en was beroemd om haar beeldhouwkunst vanwege de nabijgelegen marmerbergen. Je vindt hier dan ook nog overal bijzonder in tacte beeldhouwwerken. Zo mooi en uitgebreid hebben wij ze elders niet gezien.
Aphrodisias bevat daarnaast ook andere indrukwekkende overblijfselen zoals de Tempel van Aphrodite, het amfitheater, een immens en prachtig gelegen stadion, een publiek zwembad en een uitgebreide agora (de plek waar mensen bijeenkomen voor handel). Ook zeer indrukwekkend is de Tetrapylon, een sierlijke poort waar je doorheen kwam bij het betreden van de stad. Wij keken echt onze ogen uit. De stad is super groot en heel erg goed gerestaureerd. Daarnaast vind je er maar heel weinig bezoekers doordat het niet dichtbij een toeristische plaats ligt. Het is tegenwoordig een UNESCO Werelderfgoedlocatie vanwege de historische en culturele betekenis. Wij kunnen een bezoek aan Aphrodisias echt ter harte aanraden, ook omdat het maar zo’n 13 euro kost.
Pamukkale-Hierapolis
Pamukkale-Hierapolis is een andere plek waarmee we een haat-liefde verhouding hebben. Ook hier hadden we het eigenlijk wel verwacht, want het is naast Ephesus ook één van de meest toeristische plekken van Turkije. Dat is in principe niet zo’n probleem, was het niet dat deze plek behoorlijk haar charme heeft verloren door de jaren heen.
Pamukkale betekent 'katoenen wolken' in het Turks en is de naam van de plek waar een waterbron door vele duizenden jaren heen heeft gezorgd voor een heel apart natuurverschijnsel, namelijk de vorming van travertijnen aan de bergwand. Travertijnen zijn de kalksteenafzettingen die door de stroming van het water in hele bijzondere plateaus zijn gevormd, wat de Turkse naam ook zeker rechtvaardigd. Je zou het een beetje kunnen zien als ‘infinity pools’, maar dan gecreëerd door de natuur. De Romeinen konden dit al net zo waarderen als de toeristen vandaag de dag en bouwden er dus een hele ‘wellness-stad’ omheen, genaamd Hierapolis. Zelfs Cleopatra kwam hier graag en kreeg er haar eigen zwembad waar je vandaag de dag nog steeds tussen de ruïnes van kan zwemmen.
Pamukkale trekt nog steeds toeristen van over de hele wereld. Dit komt met name doordat reisbureaus nog steeds adverteren met prachtige plaatjes van vele jaren geleden toen nog veel travertijnen water bevatten. Door een aantal factoren waaronder mismanagement van de waterbron en daaropvolgende uitputting ervan, zijn de travertijnen bijna geheel opgedroogd. Het landschap deed ons dan ook meer denken aan een sneeuwpiste aan het einde van het skiseizoen. Begrijp ons niet verkeerd, het is nog steeds een heel bijzonder gezicht, maar het is toch wel pijnlijk om te beseffen hoe mooi het was geweest als het massatoerisme in toom was gehouden. Daar komt nog eens bovenop dat de Turkse overheid de entreeprijs recent van 10 euro naar 30 euro heeft verhoogd.
Gelukkig liggen er naast Pamukkale dus ook de overblijfselen van de oude Romeinse stad Hierapolis. Het amfitheater is één van de mooiste die we hebben gezien doordat de wanden van het podium er nog staan en het uitzicht werkelijk fenomenaal is. Ook bijzonder opvallend is de zeer grootte necropolis, letterlijk vertaald de ‘stad van de doden’, met wel honderden graftombes en sarcofagen die je nog kan zien. Een necropolis vind je bij elke Romeinse stad, maar nergens hebben wij hem nog zo in tact gezien als hier. Hierapolis deed dus ook zeker de impact van de entreeprijs voor ons iets verzachten.
Om Hierapolis en Pamukkale goed te zien ben je zeker een paar uur bezig. We raden je dan ook aan om in Pamukkale te overnachten zodat je zo vroeg mogelijk naar binnen kan om de toerbussen enigszins voor te zijn. Het park gaat om 8 uur open en als het je lukt om er niet veel later te zijn, dan dan kun je nog goed parkeren bij de zuidpoort om zo het minst te hoeven lopen. We raden af om via de toegangspoort onderaan het stadje naar binnen te gaan omdat je dan over de travertijnen naar boven moet lopen (en weer terug) wat nogal pijn doet aan de voeten.
Wij hebben dus wederom moeite om één van de meest bekende toeristische plekken als must-see te bestempelen door de staat van de plek en de entreeprijs. Desondanks is het nog steeds een bijzondere plek. Als je dus niet in zit over de entreeprijs en je er toch al langskomt dan kun je zeker een bezoek overwegen. Mocht je na alle archeologische plekken nog steeds trek hebben in meer dan vind je heel dichtbij ook de indrukwekkende oude stad van Laodicea en op route naar Antalya de stad Kibyra. Mocht je dus denken dat Europa de beste/meeste Romeinse overblijfselen heeft dan zal Turkije je zeker van gedachten doen veranderen!
Het Saldameer
Nog een plek die vooral onder Turkse toeristen bekend is, is het Saldameer. Dit wordt door de Turken ook graag de Malediven van Turkije genoemd. Dit lijkt ons een beetje misplaatst aangezien er geen eiland te bekennen is, maar we snappen dat het helder blauwe water en de witte stranden hetzelfde gevoel kan oproepen.
Aan de zuidkant vind je de meest uitgestrekte stranden. Hier komen mensen dan ook graag om te picknicken en te zwemmen. Overigens is de toegang tot het meer hier sinds kort aan banden gelegd om vervuiling tegen te gaan en omdat de overheid van het meer een nationaal park wil maken. Een bijzonder feitje over dit meer is dat het niet gevormd is door een rivier, maar door de inslag van een meteoriet. Het is naar verluid het diepste meer van Turkije met bijna 200 meter op het diepste punt. We hebben nog geen Turkse variant van het monster van Loch Ness vernomen, maar zo’n diep meer lokt ons niet erg aan om erin te gaan zwemmen…
Een leuke manier om het meer te bezoeken is om van het gebaande pad af te gaan en van Pamukkale naar het plaatsje Doğanbaba te rijden. Als je dit niet specifiek aangeeft in google maps dan wordt je via de zuidkant gestuurd terwijl het juist super leuk is om via het noorden op het meer aan te rijden en vervolgens de oostkust ervan te volgen. In het noorden heb je namelijk prachtig uitzicht vanuit de bergen op het meer. Je vindt hier gek genoeg bijna geen andere toerist, wat het natuurlijk extra tof maakt. Vervolgens raden we je aan om te stoppen bij het schitterend gelegen Orman Evi Restorant. Hier kun je wat drinken en eten met uitzicht op het meer. Ook kun je vanaf hier naar het strand en het water lopen, wat dus in het zuiden al niet meer mogelijk is.
Na je bezoek aan het Saldameer is je bingo aan diverse bezienswaardigheden zo goed als compleet. Hierna kun je nog even rustig afsluiten in Antalya voordat je weer naar huis gaat. We hopen dat je net zo enthousiast bent geworden van West-Turkije als wij!
Mogelijke uitbreidingen
Er zijn in principe 1001 manieren om je Turkijereis uit te breiden. In plaats van deze zeer uitvoerig te behandelen geven we je daarom een kort overzicht van de mogelijkheden.
Meer zien van West-Turkije en de Griekse eilanden
Breng eventueel een bezoek aan de meer toeristische plekken zoals Bodrum en Marmaris. Vanaf deze plekken kun je ook de Griekse eilanden Kos en Rodos bezoeken wat vooral leuk is als je voor een langere tijd een roadtrip aan het maken bent (met eigen vervoer). Het schiereiland van Marmaris heeft ook een aantal mooie baaien en stranden en het oud Griekse dorpje Datça. Vanaf hier kan je zelfs de veerboot pakken naar Bodrum. Je kan er ook voor kiezen om meer van het Middellandse Zee-gebied van Turkije te verkennen en verder naar het oosten te rijden vanaf Antalya, waar je nog bekende kustplaatsen als Alanya en Side tegenkomt.
Een rondreis Turkije
Veel mensen die in principe maar één kaar van plan zijn om naar Turkije te komen kiezen voor een rondrit vanaf Istanbul. Meestal volgen zij dan de westkust tot aan Antalya, gaan dan naar Cappadocië (bekend om haar bijzondere rotsformaties en uit rotsen gehouwen huizen) en rijden vervolgens via het binnenland naar het Zwarte Zee-gebied. Dit zouden wij gegeven de afstanden en hoeveelheid bezienswaardigheden echter alleen aanraden als je minimaal zes weken de tijd hebt. Wij zouden dan nog steeds de nadruk leggen op West-Turkije en een aantal dagen voor Istanbul en een week voor Cappadocië uittrekken.
Een reis door het zeer authentieke en rustige Oost-Turkije
Wil je echt van de gebaande paden gaan dan is het oosten en zuidoosten van Turkije echt heel authentiek en anders. Zo is het hier veel dunbevolkter en tref je er veel minder toeristen aan. Dit is dus voor de meer doorgewinterde reizigers onder ons. De afstanden zijn fors dus wij zouden dit vooral overwegen als je een langere trip met een campervan gaat maken. Als je het heel makkelijk voor jezelf wil maken dan kun je ook op groepsreis gaan, deze doen vaak ook Cappadocië aan.
Een bezoek aan het unieke en gecompliceerde eiland Cyprus
Tot slot kun je ook een bezoek aan Cyprus overwegen. Dit eiland ligt voor de kust van Zuid-Turkije en is deels Grieks-Cypriotisch en deels Turks-Cypriotisch. Het is daardoor een heel apart eiland, waarvan de hoofdstad de laatste verdeelde hoofdstad van Europa is. Er zijn zelfs nog Britse grondgebieden op het eiland. Een bezoek aan Cyprus doe je voor de mooie stranden, rijke geschiedenis, unieke cultuur en als je stiekem kickt op ‘dark tourism’.
Praktische informatie
Beste reistijd
West-Turkije is een populaire zon- en strandbestemming. Tussen juni en september stijgen de temperaturen hier tot (ver) boven de 30 graden. Als je een gevarieerde vakantie wil met vooral veel cultuur snuiven, van de natuur genieten en door leuke plaatsjes struinen, dan kunnen we met name de maanden april, mei, oktober en november aanbevelen. Het is dan ook qua hotelprijzen en drukte een stuk beter. In de maanden mei en oktober kun je ook nog prima van de zon en het strand genieten omdat de temperaturen dan nog gemiddeld nog boven de 25 graden liggen. Houdt er rekening mee dat de openingstijden en bijvoorbeeld de frequentie van veerboten tussen oktober en mei iets minder gunstig kunnen zijn vanwege het laagseizoen. Wij ondervonden hier overigens nauwelijks problemen van en weegt het naar onze mening op tegen het gebrek aan toeristenmassa’s.
Het boeken van overnachtingen
We kunnen aanraden om verschillende boekingsapps te gebruiken voor je vakantie in Turkije. Dit heeft twee redenen: 1) zo kun je de beste deals vinden en veel geld besparen, 2) in Turkije zijn buitenlandse boekingswebsites geblokkeerd. Dat laatste is echter wel te omzeilen door een VPN-verbinding tot stand te brengen op je internetverbinding. Dan moet je wel een Turkse (e-)simkaart hebben en een VPN-abonnement. Wij kunnen (e-sim provider) Airalo en (VPN-provider) Surfshark aanbevelen. Zo heb je direct vanaf het vliegveld internet en ook in hotels met slechte wifiverbindingen waarvan wij er helaas veel zijn tegengekomen.
Eten en drinken
De prijzen in Turkije voor eten kunnen, met name sinds de enorme inflatie van de afgelopen jaren, nogal uiteenlopen. Bij simpele eettentjes ben je vaak maar tussen de 5 en 10 euro per persoon kwijt, terwijl je bij wat chiquere of hippe eettentjes eerder tussen de 15 en 25 euro kwijt bent. Alcohol is de afgelopen jaren ook flink duurder geworden door accijnsverhogingen om alcoholconsumptie te ontmoedigen, de prijzen daarvan zijn dan ook minstens even hoog als in Nederland. Daarentegen zijn (Turkse of Nescafé) koffie (kahve) en met name thee (çay) echt een eerste levensbehoefte in Turkije, dit kun je vaak al voor enkele tientallen centen krijgen.
In de meeste plaatsen zijn er vaak wel restaurants uit allerlei prijssegmenten vinden dus als je goed zoekt dan kun je bijna altijd wel iets vinden wat bij je budget past. Het voordeel aan low-budget eten is dat in onze ervaring de prijs-kwaliteit verhouding eigenlijk altijd wel goed is, hier gaan de locals namelijk veelal zitten. Deze plekjes kun je goed herkennen aan de ongezellige verlichting. Een tip: als je via apps als google maps of tripadvisor een menukaart ziet moet je altijd goed op de datum letten, de inflatie gaat in Turkije zo hard dat je behoorlijk kan schrikken als je per ongeluk naar een menukaart van een jaar geleden hebt zitten kijken.
De taal
Doordat dit deel van Turkije vrij toeristisch is zul je vaak goed uit de voeten kunnen met Engels. Overigens hadden we nog vrij regelmatig de Google Translate app nodig, met name voor interacties met wat oudere Turken. Onze tip is dan ook om deze app en de Turkse taal daarin te downloaden zodat je ook zonder internetverbinding kunt communiceren. Met name de inspreekfunctie is erg handig en leverde ons super leuke interacties op. Ook werd er regelmatig een poging gedaan om in Duits met ons te communiceren.
Desalniettemin is het natuurlijk altijd handig en leuk om iets van de taal van het land te begrijpen en kunnen waar je komt. Allereerst is het handig om te weten hoe sommige letters uitgesproken moeten worden, bijvoorbeeld als je gevraagd wordt waar je heen gaat. Deze website (in het Nederlands) of deze website (in het Engels en net iets duidelijker) leggen de Turkse uitspraak van bepaalde letters handig uit. In deze lijst vind je woorden en korte zinnen (inclusief uitspraak) die erg handig kunnen zijn voor je reis.
Typische gerechten:
Gözleme: een soort hartige gevulde pannenkoek die je echt overal in het land kan vinden. Meest voorkomend zijn die met gehakt, spinazie, aardappel en/of kaas. Soms vind je ze ook met aubergine, onze favoriet!
Köfte: gekruide gehaktballetjes die je in allerlei varianten vindt, bijvoorbeeld op een broodje of in een stoofpotje met tomaat, aubergine en kaas. Ook dit kun je echt overal eten.
Pide: de Turkse pizza zoals wij hem kennen heet hier lahmacun en kom je helemaal niet zo vaak tegen, de echte Turkse pizza is eigenlijk pide, een soort diamantvormige pizza met allerlei vullingen als gehakt, groente, ei en kaas.
Döner: dit heeft verder weinig uitleg nodig, maar toch smaakt het in Turkije anders en beter dan in Nederland. Meest opvallend is dat er een marinade van tomatenpuree en paprikapasta/poeder wordt gebruikt. Hierdoor is het een stuk smaakvoller. Wij vonden met name de Iskendervariant super lekker. Hierbij wordt het vlees over een laag brood met daarbovenop tomatensaus geserveerd. We raden aan om voor kip te kiezen i.p.v. lams- of rundvlees want die zijn over het algemeen erg droog.
Manti: kleine deegpakketjes gevuld met gehakt en geserveerd met een yoghurt- en rodepepersausje. Het is heel mild en deed ons een beetje aan gevulde pasta denken.
Typische zoetigheden:
Halva: een dessert op basis van griesmeel met boter en suiker. Het wordt vooral gegeten bij bijzondere gelegenheden, maar in de meeste stadjes vind je wel een Helvaci Ali waar je de lekkernij kan bestellen. De basisvariant (Sade) is al erg lekker, maar ook die met pistache is een aanrader. Zeg vooral ja op de vraag of je een laagje vanille-ijs onderin wil.
Künefe: een bijzonder dessert wat gemaakt is van een gesmolten mozzarella-achtige kaas, knapperige sliertjes deeg, suikersiroop en noten. Zoals je je misschien wel kan voorstellen is het behoorlijk machtig, maar ook ontzettend lekker!
Typische drankjes:
Nar Suyu: verse granaatappelsap wat je echt overal kan krijgen, want de granaatappels vliegen je in dit deel van Turkije om de oren. Het geeft je een echte energieboost vanwege de sterke smaak en suikers. Deel het dus vooral met je reispartner.
Ayran: een yoghurtdrankje wat wordt gemaakt door letterlijk yoghurt te mengen met water en een stufje zout. Ook echt een energieboost. Let op dat je de zoutarme versie krijgt, al was dat overal waar wij het bestelden sowieso al de standaard.